Uluslararası Marka Tescili

ULUSLARARASI MARKA TESCİLİ:

• Markaların uluslararası tescili iki anlaşma tarafından düzenlenir. 1891 tarihli Markaların Uluslararası Tesciline İlişkin Madrid Anlaşması ve 1989’da kabul edilip, 1 Aralık 1995’te yürürlüğe giren ve 1 Nisan 1996’da uygulanmaya başlayan Madrid Anlaşmasına ilişkin protokol. Protokol, ülkemizde 01.01.1999 tarihi itibariyle uygulanmaya başlamıştır.
• Paris Sözleşmesi’ne taraf olan her devlet, anlaşma veya protokole veya her ikisine birden taraf olabilir.
• Protokole taraf devletler ve protokole taraf örgütler bütün olarak Akit Taraflar olarak kabul edilirler. Akit taraflar toplu olarak, Paris Sözleşmesi’nin 19. maddesi (Birlik ülkeleri sınai mülkiyetin himayesi için, kendi aralarında ayrı ayrı özel anlaşmalar yapmak hakkını saklı tuttuklarında mutabıktırlar) çerçevesinde özel bir birlik olan Madrid Birliği’ni oluştururlar.
• Madrid Birliği’ne üye olan her ülke, birlikçe oluşturulan kurulun da üyesidir. Kurulun görevleri arasında; programın kabulü, Birlik bütçesinin ve Madrid Sisteminin işlemesiyle ilgili ücretlerin belirlenmesini içeren yönetmeliklerin kabulü ve değiştirilmesi vardır.

MADRİD SİSTEMİNİN AMAÇLARI:

1. Markaların tek bir başvuru yapılarak ve tek bir dil kullanılarak birden fazla ülkede (Protokole taraf ülkelerde) uluslararası tescilini sağlamak.
2. Marka tescil edildikten sonra yapılacak olan (unvan veya adres değişikliği, mal ve hizmet listelerindeki sınırlamalar gibi) değişikliklerin tek ve basit bir işlem aracılığıyla uluslararası sicile kaydedilmesini sağlamaktır.

SİSTEMDEN KİMLER YARARLANABİLİR:

• Uluslararası tescil için başvuru (uluslararası başvuru), Madrid Protokolüne taraf olan bir ülkede gerçek ve etkin sınai veya ticari bir kuruluşu olan veya o ülkede yerleşik olan veya o ülkenin tabiiyetinde olan bir gerçek veya tüzel kişi tarafından yapılabilir.
• Madrid Sistemi; kuruluş, yerleşiklik veya tabiiyet açısından Madrid Sisteminin bir üyesiyle gerekli bağlantıya sahip olmayan gerçek veya tüzel kişiler tarafından kullanılamaz. Madrid Birliği içerisinde olmayan bir ülkede, marka koruması da sağlanamaz.
• Uluslararası marka tescilinin sağlanabilmesi için öncelikle ilgili menşe ofiste (Madrid Birliğine üye ülkelerin resmi patent ofisleri kastediliyor), tescilli bir markanın veya bir marka tescil başvurusunun olması zorunludur.
• Uluslararası marka başvurusu Uluslararası Büroya menşe ofis aracılığıyla yapılmalıdır. Başvuru sahibi tarafından Uluslararası Büroya doğrudan yapılan başvuru usulüne uygun olarak yapılmamış kabul edilerek, başvuru sahibine iade edilecektir.
• Uluslararası başvurunun, daha önce menşe ofiste tescilli bulunan markada veya esas başvuruda yer alan marka örneğiyle, mal ve hizmet listesiyle ve uluslararası sınıflandırmayla aynı olması zorunludur. Başvuru sahibi, uluslararası başvuruda yer alan mal ve hizmet listesinin kapsamını daraltabilir ancak genişletme yapamaz.
• Uluslararası marka başvurusunun mal ve hizmet listesi, NICE (NİS) Sınıflandırılmasınauygun olarak düzenlenmeli, sınıflara ayrılmış olmalı ve sınıf numaraları belirtilmiş olmalıdır.
• Uluslararası başvuru sahibi, Paris Sözleşmesinin 4. maddesine göre, menşe ofise veya başka bir ofise yapılan önceki bir başvurudan dolayı rüçhan hakkı talebinde bulunabilir. Rüçhan hakkı talebi için rüçhan hakkının kaynaklandığı ofisin anlaşma veya protokole taraf olması gerekmemektedir.
• Uluslararası başvuruda marka korumasının istendiği Akit Taraflar belirtilmelidir.Protokole taraf olan Akit Taraf Ofisinin menşe ofis olduğu durumda, sadece Protokole veya hem Anlaşmaya hem de Protokole (sadece Anlaşmaya değil) taraf olan akit taraflar belirlenebilir.
• Ofisi menşe ofis olan akit taraf, uluslararası başvuruda belirlenemez sonradan belirlenmesi de mümkün değildir.

 

ÜÇ ÇEŞİT ULUSLARARASI BAŞVURU VARDIR:

 

• Yalnızca anlaşma çerçevesinde düzenlenen uluslararası başvuru, bu tüm belirlemelerin anlaşma çerçevesinde yapıldığı anlamına gelir.

 

• Yalnızca protokol çerçevesinde düzenlenen uluslararası başvuru, bu tüm belirlemelerin protokol çerçevesinde yapıldığı anlamına gelir.

 

• Hem anlaşma hem de protokol çerçevesinde düzenlenen uluslararası başvuru, bazı belirlemelerin anlaşma, bazı belirlemelerin de protokol çerçevesinde yapıldığı anlamına gelir. Türkiye sadece protokole taraf olduğundan, Türkiye’den yapılacak başvurularda yalnızca protokol çerçevesinde düzenlenen uluslararası başvurulara ilişkin hükümler uygulanacaktır.

 

ULUSLARARASI MARKA TESCİL SİSTEMİNİN AVANTAJLARI:

 

• Marka, menşe ofis tarafından tescil edildikten veya tescil için başvurusu yapıldıktan sonra, marka sahibi korumanın sağlanmasını istediği akit tarafların ofislerine aynı ücret ödemek ve farklı dillerde başvuru formu doldurmak yerine tek bir ücret ödeyerek ve tek bir dilde tek bir form doldurarak belirlediği ülkelerde marka koruması sağlanmasını isteme hakkına sahiptir. Bunun dışında, marka sahibi korumanın istendiği akit taraf ofislerinden markanın tesciline ilişkin olumlu bir kararın gelmesini beklemek zorunda değildir; eğer uygun süre içerisinde (12 veya 18 ay) bir ofis tarafından herhangi bir ret bildiriminde bulunulmaz ise markanın ilgili akit taraf ofislerince korunduğu anlaşılır.

 

• Uluslararası tescil sonrası değişikliklerin tümü belirlenen akit taraflar için tek bir talep ve tek bir ücret ödenmesi yoluyla uluslararası sicile kaydedilir ve belirlenen akit taraf ofislerine bildirilir. Bunun dışında marka yenilemesi de belirlenen akit taraflar için tek bir ücret ve tek bir taleple sağlanır. Yenileme tek bir uluslararası tescil için yapılır ve tek bir yenileme ücreti ödenir.

 

ULUSLARARASI MARKA TESCİL BAŞVURUSU İÇİN GEREKLİ BELGELER:

 

Enstitüde tescilli veya başvuru halinde bulunan bir markaya dayanılarak, Madrid Protokolü hükümleri çerçevesinde bir uluslararası tescil başvurusunun veya uluslararası tescil başvurusunun veya uluslararası tescillerle ilgili herhangi bir talebin Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatına iletilmesinin istenmesi durumunda; Enstitü, ilgili yönetmeliğin 32 inci maddesinde belirtilen Protokol ve Yönetmelik hükümleri çerçevesinde gerekli işlemleri yapar. Söz konusu taleplerin değerlendirmeye alınabilmesi için aşağıdaki belgelerin verilmesi zorunludur.

• Enstitüye hitaben yazılmış ve talebin içeriğini belirten dilekçe
• İlgili talebe ilişkin olarak usulüne uygun ve İngilizce doldurulmuş standart form
• Madrid Protokolü çerçevesindeki işlem ücretinin ödendiğini gösterir belge
• Talep vekil aracılığıyla yapılmışsa, talep edilen işleme ilişkin yetkinin varlığının açıkça belirtildiği vekaletname veya söz konusu yetkinin varlığının açıkça belirtilmiş olduğu ve vekilin talep sahibi kişiden önceden alınıp Enstitüye vermiş olduğu vekaletnameye atıf
• Faaliyet belgesi

Menşe ofis başvurularının incelenmesi sırasında, yukarıda bahsedilen belgelerden herhangi birinin eksikliğinin veya usule aykırı kullanımının tespit edilmesi durumunda, Enstitü söz konusu eksikliğin giderilmesi için başvuru sahibine veya varsa vekile bildirimde bulunur ve eksikliklerin iki ay içerisinde giderilmesini talep eder. Belirtilen süre içerisinde eksiklikler giderilmez ise, talep usulden reddedilir ve alınan ücret iade edilmez, irat kaydedilir.

 

ULUSLARARASI TESCİLİN KORUMA SÜRESİ:

 

• Uluslararası marka tescili on yıl süreyle korunur. Uluslararası tescil, marka sahibi veya vekilinin talebi üzerine yenileme ücretinin ödenmesi koşuluyla on yıllık süre için yenilenebilir. Uluslararası Büro, marka sahibine veya vekiline uluslararası koruma süresi bitmeden altı ay içerisinde bir hatırlatma yapar.

 

• Uluslararası tescil, belirlenen akit tarafların tamamında veya bazılarında yenilenebilir. Ancak, uluslararası sicile kaydedilen uluslararası tescilli markanın mal ve hizmetlerinin bir kısmı için yenileme yapılamaz. Eğer, marka sahibi isterse yenileme esnasında, uluslararası tescilden bazı mal ve hizmetleri çıkarmak için, çıkarmak istediği bu mal ve hizmetler için ayrıca bir iptal talebinde bulunmalıdır.

 

ULUSLARARASI BAŞVURUNUN REDDİ:

 

• Uluslararası tescilin talep edildiği (belirlenen) her akit taraf, uluslararası başvuruyu kendi yasal mevzuatına göre inceleyerek ret veya kabul eder. Akit tarafların ulusal mevzuatlarına göre alınan ret kararları, protokolde belirlenen süre içerisinde akit taraf ofisi tarafından uluslararası büroya gönderilmelidir. Uluslararası büro ret kararını uluslararası sicilde kayıt eder ve gazetede yayınlar. Ayrıca ret kararının bir kopyasını başvuru sahibine ve menşe ofisi (eğer isterse) gönderir.

 

• Akit taraflarca ret bildirim süresi 12 aydır. Ancak akit taraf protokolü çerçevesinde bu süreyi 18 aya çıkardığını bildirebilir. Süre limitinin dolmasından sonra uluslararası büroya gönderilen ret bildirimleri uygunsuz retler olarak değerlendirilip ret olarak kabul edilmez.

 

• Redden sonra, inceleme veya itiraz, uluslararası büronun katılımı olmaksızın başvuruyu inceleyen akit tarafın ofisi ile başvuru sahibi arasında gerçekleşir. Ancak yeniden inceleme veya itiraz sonrası alınan karar uluslararası büroya ve menşe ofise (eğer istenirse) bildirilir. Bu karar, uluslararası büro tarafından uluslararası sicilde kaydedilir ve gazetede yayınlanır.

 

ULUSLARARASI TESCİLİN ESAS MARKAYA BAĞIMLILIĞI:

 

• Uluslararası tescilli marka; menşe ofiste başvuru halinde bulunan veya tescil edilen esas markaya uluslararası tescil tarihinden itibaren beş yıl süreyle bağımlı kalır. Eğer uluslararası tescil tarihinden itibaren beş yıllık süre içerisinde, menşe ofis tarafından tescil edilen marka (esas tescil) mahkeme kararıyla veya marka sahibi tarafından iptal edilir ise, uluslararası marka tescili de iptal edilir. Aynı şekilde, uluslararası tescilin, menşe ofise yapılan bir başvuruya dayandığı durumda, eğer başvuru beş yıllık süre içerisinde reddedilir, geri çekilir ya da başvurudan kaynaklanan tescil bu süre içerisinde hükümsüz kalır ise uluslararası tescil de iptal edilir.

 

• Menşe ofisin hükümsüzlüğe veya redde ilişkin olarak uluslararası büroya bildirimde bulunması ve uygun durumlarda uluslararası tescilin iptalini talep etmesi gereklidir. Böyle bir iptal gazetede yayınlanır ve belirlenen akit taraflara bildirilir. Uluslararası tescil tarihinden itibaren beş yıllık süre sonunda uluslararası tescil, esas başvurudan veya esas tescilden bağımsız hale gelir.

 

SONRAKİ BELİRLEME:

 

Uluslararası tescilden sonra korumanın uluslararası başvuruda yer almayan akit taraflara (Protokole sonradan katılmış ya da ilk başvuru sırasında belirlenmemiş akit taraflar) yayılmasının istenmesidir. Sonraki belirleme, uluslararası tescilin etkilerini uluslararası başvuruda yer almayan akit taraflara genişletmek amacıyla yapılır. Sonraki belirleme talebi başvuru sahibi tarafından doğrudan (menşe ofis aracılığı olmadan) WIPO Uluslararası Büro ‘suna yapılabilir.

 

ULUSLARARASI SİCİLDE YAPILABİLECEK DEĞİŞİKLİKLER:

 

Uluslararası marka sahibinin veya vekilinin unvanında veya adresindeki bir değişiklik, markanın devri gibi işlemler talep üzerine uluslararası sicilde kaydedilir.

Aşağıda belirtilen hususlar yine uluslararası sicilde kaydedilir:

• Belirlenen akit tarafların tümü veya bir kısmı açısından mal ve hizmet listesinin sınırlanması
• Tüm mal ve hizmetler için belirlenen akit taraflardan bazıları açısından vazgeçme
• Mal ve hizmetlerin tümü veya bir kısmı için belirlenen akit tarafların tümü açısından uluslararası tescilin iptali
• Yukarıda belirtilen iptal ve değişikliklerle ilgili bilgiler gazetede yayınlanır ve belirlenen akit taraflara bildirilir.

 

Uluslararası tescilli bir markanın örneğinde hiçbir şekilde değişiklik yapılamaz. Korumanın kapsamını genişletecek şekilde mal ve hizmet listesi değiştirilemez.

 

ULUSLARARASI MARKA TESCİL BAŞVURU FORMUNUN DOLDURULMASINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR:

• “Office of orijin” – menşe ofis – TR (TURKEY) olmalıdır. Bu şekilde protokole taraf olan ülkelerin seçilmesi mümkün olacaktır.
• “no of classes” – sınıf sayısı – başvuru kaç sınıf için yapılacaksa o sayı belirtilmelidir ; “type” bölümü “application (common regulations)” olmalıdır.
• “for date” başvurunun yapılması düşünülen tarih, bireysel ücretler zaman zaman değiştiğinden doğru hesaplama için bir tarih seçilmelidir.
• Renkli marka başvurusu yapılacaksa “colour” bölümü seçilmelidir.
• Marka figüratif unsur içeriyorsa “includes figutarive elements” bölümü seçilmelidir (Düz daktilo ve bilgisayar karakterleri  dışındaki tüm karakterler figüratif unsur olarak değerlendirilmektedir. Türk alfabesinde yer alıp diğer alfabelerde yer almayan harfler de buna dâhildir)
• “designations” bölümünde de tescil talep edilecek ülkeler seçilmelidir. Türkiye aracılığıyla başvuru yapacaklar sadece Madrid Anlaşması’na taraf olan ülkeleri seçemezler, zaten proğram “office of origin” bölümü TR olarak belirlendikten sonra seçilemeyecek ülkelerin işaretlenmesine izin vermemektedir.